Stel je wilt je huis verkopen, je gaat naar een makelaar van jouw keuze en maakt een afspraak, krijgt hij het verkocht dan heeft hij recht op commissie, een vooraf afgesproken percentage van de netto verkoopprijs.
Dit is een open deal, je koopt de expertise van de makelaar en dat heeft een prijs, de hoogte is vooraf bekend.
Dit zelfde systeem heerst in de derde wereld, maar met een paar verschillen die erg irritant kunnen uitwerken.
Ik vertelde een oude bekende van mij van een brute inbraak in mijn huis waarbij ook mijn mountainbike werd gejat.
Hij noemde mij een goedkoop adres van een fietsenwinkel, en wilde me wel vergezellen om daar een goeie fiets te kopen voor een heel billijke prijs. Ik ging niet op zijn voorstel in want acht hem in staat vooraf naar die fietsenwinkel te gaan en de eigenaar te vragen: wat schuif je als ik deze week met een chele (=een blanke) langs kom die een nieuwe fiets wil kopen. De fietshandelaar noemt dan X cordobaas, en vraagt aan mij de prijs van ? plus X.
Mijn oude bekende doet in wezen niets anders dan de makelaar in Nederland, hij verkoopt zijn kennis. Het irritante is dat hij doet voorkomen mij een dienst te bewijzen terwijl hij bezig is zijn eigen zakken te vullen. Die twee dingen kunnen natuurlijk ook heel goed samengaan.
Het irritante is dat ik niet vooraf zijn commissie ken, ik heb veel van deze beste vrienden.